Present-day Condition of Salt Marshes Supplied With Brine on Chrząszczewska Island (nw Poland)

27 Mar Present-day Condition of Salt Marshes Supplied With Brine on Chrząszczewska Island (nw Poland)

View Original

Abstract

Wyspa Chrząszczewska zlokalizowana jest w północno-zachodniej Polsce, na Zalewie Kamieńskim. Mimo położenia w strefie nadmorskiej, zasolenie wód podziemnych kenozoiku jest wynikiem głównie ascenzji reliktowych wód ze skał mezozoiku – migrują one wzdłuż spękań związanych ze strefą uskokową (w obrębie antykliny Kamienia Pomorskiego). W mniejszym stopniu pierwszy poziom wodonośny może podlegać także wpływom ingresji wód Bałtyku. W pracy scharaktery-zowano roślinność halofilną, rozwijającą się w południowo-wschodniej części wyspy, uwarunko-waną samowypływem zasolonych wód podziemnych. O szczególnie wysokiej wartości przyrodni-czej opisywanych siedlisk świadczy m.in. obecność solirodu zielnego Salicornia europaea (obec-nie jedno z dwóch naturalnych stanowisk w Polsce) oraz mannicy nadmorskiej Puccinellia mari-tima (jedyne potwierdzone stanowisko w Polsce). W rezultacie zaniechania tradycyjnych metod gospodarowania oraz obniżenia poziomu wód gruntowych doszło do drastycznego ograniczenia powierzchni słonych błot i związanych z nimi inicjalnych fitocenoz, a słone łąki (słonawy) zosta-ły w znacznej mierze wyparte przez subhalofilne i glikofilne szuwary. Regeneracja niskodarniowej roślinności halofilnej stała się możliwa dzięki rozpoczętemu w 2007 roku programowi kompensa-cji przyrodniczej.

English Abstract

Chrząszewska Island is situated in NW Poland, within the Kamieński Lagoon, eight kilometres south of the Baltic coast. Halophilous vegetation in the south-eastern part of the island (Fig. 1) is partly conditioned by saline sea waters, but mostly by spring waters with a fairly high concentration of salts. In the ground water at the depth of 0–25 cm, theconcentration of Cl– ranges from 6.380 mg/dm3 in phytocoenosesof Juncetum gerardiand Scirpetum maritimi to 13.830 mg/dm3 in patches with Salicornia europaea. According to Kaczor (2005), the salinization of Cenozoic aquifers within the Pomeranian Anticlinorium is caused mainly by brine ascending from the Mesozoic relict waters and does not result from the recent leaching of the Zechstein salt bodies, as they are isolated from the groundwater active circulation system.The main factors threatening the natural inland saline habitats are the salinity decline due to the lowering of ground water levels, as well as the adverse trend of progressive conversion of grassland areas into fallow lands. An extensive form of grazing can be regarded as the optimal form of land use in saline meadow areas. Regeneration of halophilous vegetation on Chrząszczewska Island, situated within the Special Areas of Conservation “Ujście Odry and Zalew Szczeciński” PLH320018, started in 2007. A high value of the saline habitats on the island is emphasized by the only confirmed location of Puccinellia maritima and one of the two natural locations of Salicornia europaea, which colonizes mud in Poland. Both pioneer species are scattered and endangered, mainly by successional processes.